Een breed palet aan maatregelen, gericht op de gezondheid van zwangere vrouwen en het allerjongste kind.

Dat lanceerden Gemeente Heerlen en Provincie Limburg deze week bij de 'oude Vroedvrouwenschool', samen met een groot aantal partners met het project 'Kansrijk van Start'.

De aanpak bestaat uit concrete maatregelen, betere afstemming tussen betrokken partijen en wetenschappelijke monitoring van moeders en kinderen.

In Heerlen en Parkstad komen in vergelijking met Nederland meer babysterfte en een slechte gezondheid van het (ongeboren) kind voor. Dit hangt vaak samen met (niet-medische) factoren zoals opleiding, inkomen en leefstijl van de ouders. Onderzoek heeft aangetoond dat zo vroeg mogelijk ingrijpen bijdraagt aan het vergroten van de gezondheid en de kansen in het leven voor kinderen.

Precies daarover gaat 'Kansrijk van Start'.

Wethouder Jordy Clemens van Heerlen nam het initiatief tot de aanpak: "Het feit dat de plek waar je wieg staat, in een rijke of arme buurt, zó bepalend is voor je kansen op een gezond en gelukkig leven is onverteerbaar. Dat is voor mij het grootst denkbare onrecht. Daarom is het zo belangrijk dat zoveel partijen uit de zorg, overheid en wetenschap samenwerken in het belang van de allerjongste kinderen. Je zou kunnen spreken van een soort deltaplan voor gezonde zwangerschappen."

Gedurende drie jaar wordt een 20-tal activiteiten uitgevoerd die bijdragen aan deskundigheidsbevordering bij verloskundigen en kraamzorg, direct een gezonde start van het nieuwe kind en de nieuwe ouders bevorderen of gericht zijn op verbetering van de afstemming en samenwerking tussen betrokken partijen.

Ouders krijgen zelf een belangrijke rol. Zo komt er een poule van zogeheten 'ooievaarsmoeders': vrijwillige maatjes (ervaren moeders) voor nieuwe ouders met hulpvragen. Aan ouders met financiële problemen worden baby-startpakketten met bijvoorbeeld babykleding, luiers en flesjes aangeboden. Daarnaast is het de bedoeling om een moeder-/mamacafé in te richten in een drietal wijken in Heerlen: een informele ontmoetingsplek waar (aanstaande) moeders en vaders andere ouders kunnen ontmoeten en tips en informatie krijgen over borstvoeding, opvoeding en sociale ondersteuning.

Daarnaast is er een zorg-op-maat leefstijlprogramma (TOP MAMA) voor moeders, met onder andere aandacht voor opvoedvaardigheden. Ook komt er extra aandacht voor laaggeletterdheid bij ouders en specifieke thema’s als shaken baby syndroom.

De Provincie Limburg steunt het project van harte. Voor gedeputeerde Marleen van Rijnsbergen staat de aanpak symbool voor de provinciale Sociale Agenda Limburg 2025: "We streven naar een zo gezond en gelukkig mogelijk leven voor alle Limburgers. De lessen uit dit project helpen kinderen bij een zo gezond, gelukkig en veilig mogelijke start van hun leven. Daar hebben ze later, ook als zijzelf ouders zijn, nog profijt van."

Bij de uitvoering van het programma Kansrijk van Start zijn naast Gemeente Heerlen en Provincie Limburg de volgende partijen betrokken: Meander JGZ; Lectoraat Midwifery Science Academie Verloskunde Maastricht-Zuyd; Maastricht UMC+, vrouw-, moeder-kindcentrum; GGD Zuid-Limburg; Zuyderland medisch Centrum/geboortecentrum; Schunck*bibliotheek; Geboortezorg Limburg; Alcander welzijnsorganisatie Heerlen; Mondriaan preventie; AEGEO en Deskundigheidsbevordering Aanpak Huiselijk Geweld & Kindermishandeling (DAK).