Het Rijk schiet gemeenten, provincies en waterschappen te hulp nu zij in de knel raken door de coronacrisis. Ze kunnen rekenen op ruim 566 miljoen euro om gemiste inkomsten goed te maken en extra uitgaven te kunnen betalen.
Het is een eerste steunpakket en heeft betrekking op de maanden maart, april en mei. Het kabinet blijft in gesprek over nieuwe steun voor de komende maanden, omdat de crisis langer gaat duren, benadrukt minister Kajsa Ollongren (Binnenlandse Zaken) in een toelichting. Ook als het nu vastgestelde bedrag niet voldoende blijkt, sluit ze niet uit dat er over de beginperiode wordt bijgeplust. Vooralsnog is het extra geld nu heel precies berekend, stelt de minister.
De lagere overheden hebben door de corona-epidemie en het daardoor noodzakelijke stilleggen van de samenleving moeite om hun werk te blijven doen, ziet Ollongren. Terwijl dat juist “extra belangrijk” is in deze “onzekere tijd”. Meer dan driekwart van de gemeenten zou gaan bezuinigen of meer belasting heffen als hulp van het Rijk zou uitblijven, bleek uit een recente peiling.
“Het extra geld is dan ook goed nieuws voor alle inwoners. De dienstverlening kan op orde blijven en de zorg voor kwetsbare mensen blijft hiermee overeind”, aldus Ollongren. Ook staatssecretaris Hans Vijlbrief (Financiën) is blij dat het gelukt is om tot overeenstemming te komen met de overheden, omdat op lokaal niveau veel stil is gevallen. Daarnaast zijn de inkomsten van de lokale overheden vanuit het Rijk in 2020 en 2021 vastgezet. Ook dat zorgt voor rust, stelt Vijlbrief.
Omdat er al maanden nauwelijks toeristen en andere bezoekers zijn, kunnen gemeenten haast geen toeristen- en parkeerbelasting innen. Om dat gat te stoppen, trekt het kabinet 225 miljoen euro uit, schrijven de bewindslieden aan de Tweede Kamer.
Tegelijkertijd maakten gemeenten de afgelopen tijd veel meer kosten. Zo zijn ze meer kwijt aan bijstand, jeugdzorg en thuiszorg. Daarvoor stelt het kabinet 144 miljoen euro beschikbaar. Voor de noodopvang van kinderen die door de coronamaatregelen niet meer naar school of crèche konden, ligt 23 miljoen klaar. Ook is er 90 miljoen euro om de verliezen van de stilgelegde sociale werkplaatsen te dekken.
Om gemeenten te helpen bibliotheken, muziekscholen, filmhuizen in nood te redden, trekt het kabinet 60 miljoen euro uit. Voor lokale media is er 24 miljoen beschikbaar.
De overheden gaan het extra geld nu via het gemeente- en provinciefonds verdelen.