Grens België – Nederland vanaf vandaag weer in het midden van de Maas

Foto: Provincie Limburg

Met het inluiden van het nieuwe jaar is de grenscorrectie Visé/Eijsden-Margraten–Maastricht een feit. Vanaf nu ligt de Belgisch-Nederlandse grens weer in het midden van de Maas. De definitieve afspraken werden formeel vastgelegd in een zogenoemd traktaat, dat in 2017 werd goedgekeurd door de parlementen van de beide landen. Hiermee is de grenscorrectie per 1 januari 2018 een feit.

Waarom deze grenscorrectie?

De ‘oude’ grens in het gebied was vastgesteld in 1843 en volgde het diepste punt van de Maas. Ook wel de Thalweg genoemd.
In 1961 besloten beide koninkrijken de verbinding tussen het Juliakanaal en het Albertkanaal te verbeteren. De bochtige Maas werd rechtgetrokken. Hierdoor kwamen stukjes Belgisch grondgebied ineens in Nederland te liggen en andersom. Over land waren deze stukken grond niet bereikbaar vanuit het eigen land. Dat maakte de gebieden tot een ideale vrijplaats voor mensen die het niet zo nauw namen met de wet. Niemand was echt gelukkig met deze situatie. De vraag om een logische grens kwam dan ook van zowel de Nederlandse als de Belgische gemeenten.

Memorandum van overeenstemming

Bij het officieel regelen van zo’n grenscorrectie komt veel kijken. Niet alleen de landsgrenzen moesten worden aangepast, ook de provincie- en gemeentegrenzen veranderden. Daarbij moesten afspraken gemaakt worden tussen de ministers van beide landen, het Waalse Gewest, de provincies, de drie betrokken gemeenten, de kadasters van de beide landen, de politie van de beide landen en de beide waterstaten. Door goed naar elkaar te luisteren en met elkaar mee te denken in oplossingen, werd op 23 juni 2016 door de beide gouverneurs en de drie burgemeesters een bijzonder document getekend: het Memorandum van overeenstemming. Daarin werden werkafspraken en intenties vastgelegd over hoe in de nieuwe situatie omgegaan zou worden met water, natuur en Ruimtelijke Ordening.

Officiële grenscorrectie

De Koninklijke grenscommissie formuleerde na de zomer van 2016 mede op basis van het Memorandum van overeenstemming een definitief voorstel tot grenscorrectie. Tijdens het staatsbezoek van het Belgisch Koningspaar aan Nederland op 26 november 2016, ondertekenden de ministers van Buitenlandse Zaken van België en Nederland, in aanwezigheid van de beide Koningsparen, het verdrag voor de aanpassing van de grens. Dit verdrag werd in de loop van 2017 geratificeerd door de parlementen van de beide landen. Daarmee trad het verdrag op 1 januari 2018 in werking.