Heerlense Stolpersteine worden opgepoetst, geschiedenis wordt opgefrist

Foto: Heerlen.nieuws.nl

Op 9 november 1938 vond in Duitsland de Kristallnacht plaats. Die avond en nacht heeft het Hitler-regime de eerste grootschalige gewelddaad gepleegd tegen de joodse burgers. Joden werden massaal aangevallen en vermoord en hun bezittingen geplunderd of vernietigd. Het vele gebroken glas, bijvoorbeeld van synagogen en winkelruiten, gaf deze brute pogrom zijn naam Kristallnacht. Het was een escalatie die in de daarop volgende jaren nog onvoorstelbaar erger zou worden.

Stolpersteine

In Heerlen liggen net zoals in de rest van Nederland en vele andere Europese landen Stolpersteine voor de deur van woningen van waaruit in de Tweede Wereldoorlog Joden zijn weggevoerd die vervolgens werden vermoord in de vernietigingskampen. Deze Stolpersteine herinneren ons niet alleen aan de betreffende mensen, ze zijn ook een herinnering aan de zwartste periode in onze geschiedenis. In Heerlen zijn 71 Stolpersteine bij 26 woningen geplaatst.
Op 9 november zullen zo’n 40 scholieren (en 10 begeleiders) van het Herle-, Broekland-, Eijkhagen-, Bernardinus- en Sintermeertencollege de Stolpersteine oppoetsen. Het is zo de bedoeling dat de leerlingen ook de verhalen achter de Stolpersteine ervaren. En zo vallen de Stolpersteine letterlijk meer op en wordt ook de herinnering aan deze vermoorde mensen weer helder gemaakt.

Het programma:

  • 13.30 uur – ± 15.00 uur: samenkomst in het Royal Theater Filmhuis De Spiegel (Stationsplein 5, 6411 NE Heerlen). Jack Aldewereld houdt een toespraak en de documentaire over hem zal worden getoond. Jack Aldewereld is als baby door de NV-groep gered uit de Hollandse Schouwburg in Amsterdam. Hij heeft in Brunssum als Joodse onderduiker de oorlog overleefd (een van de twee overlevenden van zijn familie). Deze bijeenkomst is vrij toegankelijk.
  • Vanaf 15.00 uur gaan groepjes van 5 leerlingen de Stolpersteine poetsen, iedere groep krijgt zijn eigen route.
  • Om ± 17.00 uur verzamelen de scholieren om vervolgens gezamenlijk naar de McDonald’s te gaan (gezamenlijk eten).
  • Vanaf 19.00 uur start een Stolpersteinewandeling bij het Joods herdenkingsmonument (bij de Vredeskapel, Akerstraat 58-72, 6411HC Heerlen). De tocht zal een (dik) uur duren en onder leiding staan van Martin van der Weerden. Het is de bedoeling dat de deelnemers een lichtje dragen. Na afloop wordt aan de deelnemers een kop koffie of thee aangeboden in een café aan het Pancratiusplein.

‘Een mens is pas vergeten als zijn of haar naam vergeten is’

Meer informatie:

  • De Stolpersteinewandeling wordt geleid door Martin van der Weerden, voormalig docent geschiedenis aan het Bernardinuscollege. Docenten geschiedenis van diverse Heerlense middelbare scholen hebben meegewerkt aan de plaatsing van de Stolpersteine in Heerlen op initiatief van de Stichting Lodewijk Foijer. Meer informatie over de Stolpersteine in Heerlen staat op de website van de voormalige Stichting Lodewijk Foijer, www.lodewijkfoijer.nl.
  • Stolpersteine (struikelstenen) zijn stenen met een klein messingplaatje, waarop de naam staat van Joodse personen die tijdens de oorlog zijn gedeporteerd. Ze zijn geplaatst in het trottoir voor de huizen waar ze leefden. De Duitse kunstenaar Gunter Demnig is in 1997 begonnen met het leggen van Stolpersteine in de Berlijnse wijk Kreuzberg. Hij noemt ze Stolpersteine, omdat je erover struikelt met je hoofd en met je hart en je moet buigen om de tekst te lezen. Het motto is: ‘Een mens is pas vergeten als zijn of haar naam vergeten is’.