Onderzoek intensivering samenwerking: alleen Heerlen en Landgraaf verder

Heerlen en Landgraaf gaan samen bekijken óf en hoe beide gemeenten intensiever kunnen samenwerken. Deze ‘politieke dijkdoorbraak’ werd vanmiddag in het gemeentehuis van Landgraaf bekend gemaakt.

Die intentie was er al eind 2015, maar het leek beide gemeenten goed om ook de overige 6 ‘Parkstad’-gemeenten uit te nodigen om deel te nemen aan dit onderzoek naar een intensievere samenwerking. Aldus geschiedde, met 1 februari als deadline waarbinnen de betreffende gemeenten konden beslissen. Omdat gisteren bleek dat alle uitgenodigde gemeente om diverse redenen niet wilden meedoen, gaan Heerlen en Landgraaf nu samen op zoek naar de beste manier waarop ze met elkaar verder kunnen.

Afhakende gemeenten

De gemeenten Voerendaal, Onderbanken, Nuth en Simpelveld lieten weten niet aan het onderzoek te zullen deelnemen omdat zij in 2014 en 2015 al een vergelijkbaar onderzoek hadden laten doen naar samenwerkingsmogelijkheden in VONSS-verband. Dat onderzoek bracht naar hun mening de samenwerkingsmogelijkheden van deze gemeenten al voldoende in beeld, en zij wensen zich nu vooral te focussen op de bestaande Parkstad-samenwerking. Onderbanken grijpt daarnaast ook terug op het raadsbesluit voor bestuurlijke fusie met Schinnen.
De gemeente Brunssum kon nog niet inhoudelijk reageren omdat men de deelname aan het onderzoek eerst wilde voorleggen aan de raad, en de gemeente Kerkrade gaf mondeling te kennen op dit moment geen behoefte te hebben aan een structuurdiscussie.

4 mogelijke vormen van intensievere samenwerking

Het onderzoek dat de colleges van Heerlen en Landgraaf nu samen gaan doen richt zich op 4 mogelijke vormen van een intensievere samenwerking, op ‘basis van gelijkwaardigheid’:

• netwerksamenwerking;
• gedeeltelijke ambtelijke fusie;
• volledige ambtelijke fusie;
• ambtelijke en bestuurlijke fusie.

Burgemeester Ralf Krewinkel benadrukte dat dit onderzoek naar intensievere samenwerking op zichzelf staat, en dat dit van geen enkele invloed is op de andere bestuurlijke allianties zoals Parkstad Limburg en IBA.

Onderzoek in 2 trajecten

Gelet op de brede onderzoeksopdracht zal het onderzoek in 2 op elkaar afgestemde trajecten worden uitgevoerd.
Enerzijds een onderzoek naar de criteria die vooral de organisatie en haar werkwijze betreffen, de eerste 3 genoemde mogelijke vormen van samenwerkingen. Dat onderzoek wordt uitgevoerd met ondersteuning van een extern adviesbureau.
Anderzijds een onderzoek naar criteria rondom de bestuurskracht, een onderzoek dat zal worden uitgevoerd door een expertteam met een mix van landelijke en regionale alsook maatschappelijke en politiek-bestuurlijke expertise. Jan Mans, Wim Deetman en Wim Hazeu, in ogen van beide colleges geschikte personen bij uitstek, zijn hiervoor gevraagd en nemen zitting in dit expertteam.

Beide colleges zijn inmiddels bezig met het voorbereiden van de concept-onderzoeksopdrachten die dan ter goedkeuring aan beide gemeenteraden en beide ondernemingsraden worden voorgelegd. Het streven is om de uitkomsten van het onderzoek en een advies voor het vervolgtraject nog in 2016 ter besluitvorming voor te leggen aan de gemeenteraden.