In het onderzoek dat Landgraaf en Heerlen laten uitvoeren naar de beste manier waarop beide gemeenten bestuurlijke en ambtelijke met elkaar kunnen gaan samenwerken, is vanmiddag een eerste onderzoeksrapport bekend gemaakt.
Bestuurlijke fusie biedt meeste toegevoegde waarde
BMC Advies deed in opdracht van beide gemeenten onderzoek naar 4 samenwerkingsvarianten: netwerksamenwerking, gedeeltelijke ambtelijke fusie, ambtelijke fusie en bestuurlijke fusie.
Uit kwalitatieve en kwantitatieve analyses, financieel-, beleidsmatig- en organisatieonderzoek en burgerpeilingen concludeerde het adviesbureau dat een ‘bestuurlijke fusie’ (herindeling) de meeste toegevoegde waarde biedt voor beide gemeenten, met als centraal punt “Samen op basis van gelijkwaardigheid”.
Ofschoon het rapport van BMC slechts een deel van het totale advies is, besloten de colleges van Burgemeester en Wethouders van Landgraaf en Heerlen vandaag om dit onderzoek gelijk openbaar te maken, zodat ook raadsleden en inwoners van de gemeenten de uitkomsten kunnen bestuderen.
Breder adviesrapport medio november
Naast het rapport van BMC Advies voerde een zogenaamd ‘Expertteam’, bestaande uit Wim Deetman, Wim Hazeu en Jan Mans, gesprekken met mensen die in lokale buurten en verenigingen, het bedrijfsleven, de zorg, cultuur, het onderwijs en kerken actief zijn. Dit om een goed beeld te krijgen van hoe de samenleving tegen de samenwerking aankijkt.
Breed advies
De uitkomst van deze gesprekken, de inhoud van het rapport van BMC Advies én hun kennis en ervaring verwerkt het expertteam in een uitgebreid rapport. Aan de hand van dat ‘brede advies’, dat medio november wordt verwacht, nemen de colleges van Landgraaf en Heerlen een standpunt in over de beste vorm van samenwerking, en leggen een voorstel daarover voor aan de gemeenteraden.
Doel van verdergaande samenwerking
Het doel van een intensievere samenwerking tussen de beide gemeenten is dat de mensen uit Landgraaf en Heerlen er beter van worden. Doordat de gemeenten beter kunnen werken aan datgene wat van hen verwacht wordt.
BMC stelt dat de gemeenten Landgraaf en Heerlen te maken hebben met dezelfde opgaven op sociaaleconomisch, demografisch en organisationeel gebied. Door de schaalvergroting na een fusie kunnen deze opgaven effectiever en efficiënter worden opgepakt. Denk daarbij aan zaken als arbeidsmarkt, duurzaamheid, ICT, doorontwikkeling organisatie. Bovendien is zo’n grotere organisatie minder kwetsbaar en kunnen nieuwe taken en opgaven beter worden opgepakt. Er ontstaat een robuuste gemeente, een toekomstbestendige organisatie. Cultuur en de vrijetijdseconomie zorgen voor een aantrekkelijk toeristisch gebied met een breed aanbod. Bovendien zal de fusiegemeente een krachtige speler in regionale en bovenregionale samenwerkingsverbanden (o.a. G32) zijn.
Maar er zitten ook risico’s aan een fusie. Het verschil in omvang tussen beide gemeenten. Het verschil in (financiële) cultuur. Het behoud van de eigen identiteit, dienstverlening nabij en de ‘couleur locale’ zijn aspecten waarmee terdege rekening gehouden moet worden.